Zaproszenie do udziału w konferencji.
Obrona doktorska
Toruń, dnia 21 października 2024 r.
OGŁOSZENIE
Przewodniczący i Rada Dyscypliny Archeologia Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu zawiadamiają, że 19 listopada 2024 r. o godz. 10.00 w sali nr I im. Romana Jakimowicza w Instytucie Archeologii UMK, ul. Szosa Bydgoska 44/48 w Toruniu. odbędzie się publiczna obrona rozprawy doktorskiej Pana
mgr. Jakuba Michalika
Temat rozprawy: Wykorzystanie drewna w nowożytnej kulturze funeralnej na podstawie wybranych stanowisk archeologicznych
Promotr: dr hab. Agnieszka Noryśkiewicz. Prof. UMK
Recenzencji: dr hab. Magdalena Moskal-del Hoyo, prof. IB PAN, dr hab. Beata Miazga, prof. UWr, dr hab. Anna Bogumiła Kowalska
Rozprawa doktorska wraz ze streszczeniem i recenzjami zamieszczone są w Biuletynie Informacji Publicznej UMK na stronie: https://bip.umk.pl/artykul/jakub.michalik
Projekt badawczy realizowany w Polskiej Misji Historycznej w Würzburgu.
W ramach konkursu JM Rektora UMK w Toruniu na granty w Polskiej Misji Historycznej w Würzburgu, dr hab. Jacek Bojarski, prof. UMK w dniach 3.08-14.09.2024 r. realizował projekt badawczy „Tworzenie się tożsamości etnicznej i kulturowej na pograniczu słowiańsko - wschodniofrankijskim w starszych fazach średniowiecza”. Pobyt nastawiony był na przeprowadzenie kwerendy literatury naukowej – skorzystanie z publikacji niedostępnych w zbiorach bibliotecznych UMK, dotyczących tematyki kontaktów Zachodnich Słowian ze społecznościami germańskimi oraz imperium Franków, a także z Awarami na terenie środkowej Europy. Ponadto zapoznano się ze zbiorami muzealnymi z okresu wędrówek ludów i wczesnego średniowiecza zgromadzonymi w Muzeum Zamkowym (Twierdza Marienberg) w Würzburgu pochodzącymi z badań archeologicznych.
Obrona doktorska
OGŁOSZENIE
Dziekan i Rada Wydziału Nauk Historycznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu zawiadamiają, że 13 listopada 2024 r. o godz. 12:30 w sali im. Romana Jakimowicza, Szosa Bydgoska 44/48 w Toruniu, odbędzie się publiczna obrona rozprawy doktorskiej
Mgr Moniki Freygant-Dzieruk
Temat rozprawy: Wczesnośredniowieczne osadnictwo na pograniczu Równiny Inowrocławskiej i Pojezierza Żnińsko-Mogileńskiego. Problem kształtowania się lokalnej kasztelanii - studium archeologiczne
Promotor: prof. dr hab. Wojciech Chudziak
Recenzenci: prof. dr hab. Hanna Kócka-Krenz, prof. dr hab. Jacek Woźny, dr hab. Kazimierz Grążawski, prof. UWM
Egzamplarz pracy doktorskiej jest wyłożony do wglądu w Bibliotece Uniwersyteckiej UMK, Toruń, ul. Gagarina 13, oraz w Bibliotece Instytutu Archeologii.
Nowa publikacja w JAS:Reports
Od ponad 30 lat metoda traseologiczna jest z sukcesami rozwijana w @Instytut Archeologii UMK w Toruniu. W ostatnich latach prowadzone są m.in. badania nad wpływem środowiska i czynników podepozycyjnych na stan zachowania oraz zapis śladów technologicznych na zabytkach z kości i poroża.
Artykuł podsumowujący wyniki 6-letnich badań eksperymentalnych i tafonomicznych nad surowcem kostnym właśnie się ukazał w Journal of Archaeological Science: Reports
J. Orłowska. 2024. https://doi.org/10.1016/j.jasrep.2024.104863
50 dniowy darmowy dostęp do artykułu znajduje się poniżej:
https://authors.elsevier.com/a/1k3j4,rVDBja8r
#UMK | #UMK_badawczy | Zespoł_do_badań_traseologicznych_i_studiów_nad_rezyduami
Jubileuszowa Konferencja Naukowa z okazji 90. rocznicy rozpoczęcia przez prof. Józefa Kostrzewskiego badań wykopaliskowych w Biskupinie
W dniach 7–8 listopada odbyła się Jubileuszowa Konferencja Naukowa z okazji 90. rocznicy rozpoczęcia przez prof. Józefa Kostrzewskiego badań wykopaliskowych w Biskupinie.
Konferencja odbyła się w @Muzeum Archeologiczne w Biskupinie i była współorganizowana przez @Instytut Archeologii UMK w Toruniu oraz @Wydział Archeologii UAM. Gośćmi honorowymi byli wieloletni badacze biskupińskiego grodu: Wiesława Gawrysiak-Leszczyńska, Anna Grossman oraz Wiesław Zajączkowski. Wśród prelegentów obecni byli archeolodzy i prahistorycy oraz przyrodnicy (dendrolodzy, dendrochronolodzy, archeobotanicy i archeozoolodzy) a także archeometalurdzy i konserwatorzy z wielu ośrodków badawczych i muzealnych. Łącznie zaprezentowano 24 referaty.
Nowa publikacja pracowników Instytutu Archeologii UMK
‼ Ponad dwadzieścia zabytków z brązu oraz liczne fragmenty sznurka łykowego zdeponowano między 850–790 cal BC w okolicach dzisiejszej miejscowości Susz w północno-wschodniej Polsce. Pozyskane przedmioty były najprawdopodobniej elementem spódniczki lub kobiecego pasa.
Więcej na temat wyników badań w artykule, który właśnie się ukazał w Journal of Archaeological Science: Reports i powstał we współpracy @IA UMK z @Muzeum Archeologiczne w Biskupinie, @AGH & @Muzeum w Ostródzie
M. Przymorska-Sztuczka et al. 2024. https://doi.org/10.1016/j.jasrep.2024.104856
#UMK | #UMK_badawczy | #CentrumArcheologiiStosowanejUMK
Nowy międzynarodowy grant NCN realizowany w naszym Instytucie
Jest nam niezwykle miło poinformować, że w rozstrzygniętym kilka dni temu konkursie Narodowego Centrum Nauki w Krakowie DAINA 3, na projekty badawcze realizowane we współpracy polsko-litewskiej finansowanie otrzymał projekt pt. Surowce pochodzenia roślinnego w życiu środkowoholoceńskich społeczności zbieracko-łowiecko-rybackich strefy południowo-wschodniego wybrzeża Morza Bałtyckiego (projekt PARTS). Jego kierownikiem jest dr hab. Grzegorz Osipowicz, prof. UMK. Projekt znalazł się na samym szczycie listy rankingowej w panelu Nauki Humanistyczne, Społeczne i o Sztuce. Na jego realizacje Narodowe Centrum Nauki przyznało 978 125 PLN. Jednocześnie Research Council of Lithuania zadecydowała o dofinansowaniu badań prowadzonych w projekcie przez litewskich partnerów kwotą 118 835E J.
Warto tutaj zaznaczyć, że to już trzeci międzynarodowy projekt grantowy realizowany obecnie przez Prof. Osipowicza. Jednocześnie kieruje on badaniami prowadzonymi w ramach projektu pt. Życie i śmierć w kościach zapisane. Aspekt technologiczny i funkcjonalny wytwórczości kościanej wczesno- i środkowoholoceńskich społeczności zbieracko-łowiecko-rybackich Niżu Wschodniobałtyckiego, finansowanego w ramach konkursu NCN OPUS 22, a niedawno został jednym z głównych wykonawców w projekcie pt. River fishing from the Mesolithic to the Middle Ages according to underwater archaeological research in the Žeimena River, finansowanym przez Research Council of Lithuania.
Warsztaty "Women in the Archaeology of Greece", 12-13 marca 2025, Ateny
Zapraszamy do udziału w konferencji.
W dn. 12-13 marca 2025 r. w Atenach, odbędzie się trzecia edycja Warsztatów "Women in the Archaeology of Greece", poświęcona pamięci prof. Marii Ludwiki Bernhard (1908-1998), wybitnej polsko-francuskiej badaczce kultury i sztuki starożytnej Grecji. Konferencję organizuje École Française d'Athènes przy współpracy z Polish Archaeological Institute at Athens, którego partnerem-założycielem jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, oraz Ambasadą RP w Grecji. W komitecie organizacyjnym zasiada dr hab. Inga Głuszek, prof. UMK, Prodziekan ds. Nauki i Współpracy z Otoczeniem Zewnętrznym.
Poniżej link do strony EFA z informacją o warsztatach:
https://www.efa.gr/call-for-papers-the-great-women-behind-the-great-men/
Nowa twarz "wampirki"
Wizerunek tzw. wampirki z Pnia upublicznił Oscar Nilsson, pochodzący ze Szwecji rzeźbiarz i archeolog, który wykonał rekonstrukcję twarzy młodej kobiety, pochowanej na cmentarzu koło Dąbrowy Chełmińskiej z trójkątną kłódką na palcu u nogi i sierpem przy szyi. Nietypowy pochówek odkryli w 2022 r. archeolodzy z UMK.
Najnowszy tom Sprawozdań Archeologicznych dedykowany prof. Jolancie Małeckiej-Kukawce
Właśnie ukazał się najnowszy tom Sprawozdań Archeologicznych (numer 76/1), jednego z najważniejszych i najlepszych periodyków archeologicznych w naszym kraju, publikowanych w języku angielskim. Tom ten dedykowany jest Pani Profesor Jolancie Małeckiej-Kukawce, wieloletniemu i zasłużonemu pracownikowi Instytutu Archeologii UMK, w podziękowaniu za jej wkład w rozwój metody traseologicznej w Polsce. Redakcji tej wyjątkowej publikacji, z ramienia naszej Uczelni, podjęli się członkowie Zespołu do badań traseologicznych i studiów nad rezyduami, działającego przy WNH dr hab. Grzegorz Osipowicz, prof. UMK oraz dr Justyna Orłowska.
Obowiązkowe szkolenie BHP dla studentów I roku
Informujemy, że obowiązkowe szkolenie podstawowe - ogólne z zakresu BHP dla studentów I roku będzie dostępne do zaliczenia w okresie od 14.10.2024 r. do 15.12.2024 r.
Uwaga: Po 15.12.2024 r. nie będzie możliwości zaliczenia szkolenia BHP.
Badania archeologiczne kościoła Św. Krzyża - oświadczenia, komunikaty, informacje - AKTUALZACJA
Szanowni Państwo,
w związku z trwająca wymianą dokumentów załączamy poniżej (chronologicznie) korespondencję i dokumenty wymieniane pomiędzy:
- Dyrekcją Instytutu Archeologii UMK w Toruniu,
a:
- Kujawsko-Pomorskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków,
- Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków w Toruniu ,
- gminą miasta Toruń.
- 27 sierpnia 2024 - Stanowisko dyrektora Instytutu Archeologii UMK w sprawie badań archeologicznych w strefie reliktów kościoła św. Krzyża i cmentarzyska (stanowisko 114)
- 30 lipca 2024 - Pismo 12-IA.BN.41.2024 Dyrektora Instytutu Archeologii UMK, prof. dr hab. W Chudziaka - odpowiedź na zarzuty WUOZ Toruń
- 30 lipca 2024 - Pismo dra Ryszarda Kaźmierczaka do Dyrektora Instytutu Archeologii UMK, prof. dr hab. W Chudziaka w odpowiedzi na zarzuty WUOZ protokołów z dnia 23 i 25 lipca 2024 oraz pisma z dnia 26 lipca 2024 roku UWOZ.T.ZAR.5185.19.2024.SJ
- 26 lipca 2024 - Pismo WUOZ w Toruniu UWOZ.T.ZAR.5185.19.2024.SJ wraz z protokołami oględzin z dnia 23 i 25 lipca 2024:
- 19 lipca 2024 Odpowiedź Dyrektora Instytutu Archeologii UMK, prof. dr hab. W Chudziaka, na pismo WUOZ w Toruniu (WUOZ.T.ZAR.5185.17.2024.JS)
- 12 lipca 2024 Pismo WUOZ w Toruniu (WUOZ.T.ZAR.5185.17.2024.JS) - odpowiedź na pismo Dyrektora Instytutu Archeologii UMK, prof. dr hab. W Chudziaka, w sprawie prowadzenia badań archeologicznych na terenie modernizacji (przebudowy w istniejącym jego przebiegu) ciepłociągu na skwerze pomiędzy Aleją Solidarności a Muzeum Etnograficznym w Toruniu
- 10 lipca 2024 Stanowisko GMINY MIASTA TORUŃ w sprawie przebudowy sieci ciepłowniczej przy zespole Staromiejskim w Toruniu
- 30 czerwca 2006 Protokół odbioru końcowego
- 17 i 21 listopada 2005 Wniosek IA pismo IA-10/BN/2005 i odpowiedź WUOZ WUOZ/T/Ar-5686/2005
- Oświadczenie w sprawie wypowiedzi pana mgr. Mariusza Ciszaka dezinformujące opinię publiczną i godzące w dobre imię Instytutu
Z uwagi na medialne wypowiedzi pana mgr. Mariusza Ciszaka dezinformujące opinię publiczną i godzące w dobre imię Instytutu Archeologii UMK w Toruniu oświadczamy:
- Instytut Archeologii UMK nie jest konkurencją dla prywatnych firm działających w Toruniu. Jego podstawową działalnością jest dydaktyka oraz badania naukowe prowadzone w ramach różnych projektów badawczych na terenie kraju i za granicą. Ostatnie badania szeroko zakresowe w Toruniu, związane z planowanymi inwestycjami miasta, Instytut Archeologii UMK przeprowadził w latach 2005–2006 na stanowisku 114 przy Wałach gen. Sikorskiego pod kierunkiem dr. Ryszarda Kaźmierczaka i w 2013 roku na terenie Jordanek pod kierunkiem dr. Jacka Bojarskiego. Pierwszą od wielu lat podjętą inicjatywą było bezskuteczne ubieganie się – wraz z Muzeum Okręgowym w Toruniu – o prowadzenie badań wykopaliskowych przy rewitalizacji Bulwarów Filadelfijskich.
- Zlecenie Instytutowi Archeologii UMK przez Gminę Miasta Toruń wykonania ekspertyzy archeologicznej dotyczącej przeprowadzonych w strefie kompleksu sakralnego Ducha Świętego prac wykopaliskowych stworzyło w ubiegłym roku możliwość realizacji uzupełniających badań sondażowych i sformułowania ostatecznego wniosku odnośnie do potrzeby dalszych interdyscyplinarnych badań w tym miejscu. Podpisanie w marcu br. porozumienie pomiędzy Prezydentem Miasta Toruń a Rektorem UMK w sprawie współpracy w zakresie badań naukowych nad przeszłością Torunia dało możliwość docelowej dotacji Gminy Miasta Toruń na dalsze badania kompleksu Ducha Świętego.
- Zarzut sformułowany pod kątem Zespołu do Badań Średniowiecznego i Nowożytnego Torunia działającego przy UMK, że nie wypracował dotąd wytycznych dla Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Toruniu jest całkowicie niedorzeczny. Standardy takie zostały opublikowane przez Generalnego Konserwatora Zabytków w Kurierze Konserwatorskim w 2020 roku i powinny być stosowanie w trakcie realizacji wszelkich form badań archeologicznych.
- Nieprawdziwy jest zarzut, że Zespół do Badań Średniowiecznego i Nowożytnego Torunia nie wykazywał się żadną inicjatywą badawczą na terenie miasta. W ramach jego działalności realizowany był grant badawczy NCN pod kierunkiem prof. Krzysztofa Mikulskiego, w ramach którego stworzono bazę danych dotyczącą wszystkich badań i nadzorów na terenie Starego Miasta. Natomiast prace terenowe, poza badaniami przy kościele św. Jakuba, w ostatniej dekadzie prowadziły głównie dominujące na rynku toruńskim firmy prywatne. Zespół do Badań Średniowiecznego i Nowożytnego Torunia został formalnie rozwiązany w 2019 roku w związku z restrukturyzacją Uczelni po wejściu w życie Ustawy 2.0 – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. W nowej formule organizacyjnej został on powołany 1 czerwca 2024 roku przez Rektora UMK w porozumieniu z Prezydentem Miasta Torunia w ramach Uniwersyteckiego Centrum Archeologii Średniowiecza i Nowożytności.
- Na prośbę Prezydenta Pawła Gulewskiego Instytut Archeologii UMK podjął się opracowania eksperckiej opinii na temat dotychczasowych wyników badań prowadzonych w strefie kwartału św. Wawrzyńca oraz trybu i realizacji prowadzonych w tym miejscu prac przy okazji budowy ciepłociągu do budynku ECFC. Dezinformacją jest, że zadanie to zlecono jakimkolwiek osobom fizycznym zatrudnionym przez UMK. Opracowanie takie jest w trakcie przygotowania, a główne jego tezy zawarte zostały w piśmie do WKZ z 1 lipca 2024 roku.
- Nieprawdą jest, że niedawno przeprowadzone badania georadarowe (21.06.2024) w rejonie kościoła św. Krzyża prowadził Instytut Archeologii UMK, który jedynie je rekomendował. Zostały one zlecone przez Urząd Miasta Torunia wyspecjalizowanej w tym zakresie pracowni w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego. Ich wyniki zostały zaprezentowane już kilka dni po badaniach terenowych na spotkaniu roboczym w PGE z udziałem WKZ (25.06.2024). Przekazana została wówczas informacja, że wykonawca tych prac ze względów technicznych otrzymał obraz georadarowy jedynie do głębokości 1,5 metra. W związku z czym nie mają one takiego znaczenia jak oczekiwano. Opracowanie w/w badań powinno zostać przekazane do Kujawsko-Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków przez Gminę Miasta Toruń. Akcentowanie ich znaczenia w sprawie oceny zachowania reliktów kościoła, wobec fizycznego odkrycia murów będących w kolizji z planowanym ciepłociągiem, jest tematem zastępczym.
- Uniwersytet Mikołaja Kopernika nie ma obowiązku współpracy z archeologicznymi firmami prywatnymi, natomiast wielokrotnie nawiązywał współpracę z podmiotami rzetelnymi, szanującymi standardy badań archeologicznych i etykę zawodową. Oficjalna współpraca z firmą pana mgr. M. Ciszaka nie została podjęta pomimo wcześniejszej deklaracji Instytutu Archeologii przyjęcia do konserwacji elementów drewnianych chłodni odkrytych przez tą firmę w trakcie badań przy budowie ECFC. Pan mgr M. Ciszak przekazał je do siedziby Instytutu Archeologii UMK pięć miesięcy temu, zapewniając, że niezwłocznie dostarczone zostanie oficjalne zlecenie na tę usługę. Do dzisiaj Instytut Archeologii UMK nie otrzymał zlecenia na te prace, a wszelkie próby kontaktu z Panem mgr. M. Ciszakiem w tej sprawie pozostawały bezskuteczne.
- Instytut Archeologii UMK jest otwarty na współpracę ze wszystkimi, którym bliska jest idea realnej ochrony dziedzictwa archeologicznego naszego miasta a nie chęć podążania na skróty w imię doraźnych interesów. Postrzegamy to w kategoriach misji społecznej, służącej budowaniu wspólnej odpowiedzialności za relikty przeszłości będące pozostałością kultury wielu pokoleń torunian.
Dyrektor Instytutu Archeologii UMK
Prof. dr hab. Wojciech Chudziak
Zaproszenie do publikowania
Szanowni Państwo, Autorki i Autorzy artykułów naukowych.
Redakcja Acta Universitatis Nicolai Copernici. Archeologia zaprasza do zgłaszania swoich autorskich i współautorskich opracowań do kolejnego 40 tomu naszego rocznika. Nieprzekraczalny termin nadsyłania artykułów to 31 maj br. Dotychczasowe tomy są dostępne na Akademickiej Platformie Czasopism UMK. Tam można zapoznać się z wymogami w zakresie przygotowania tekstów, ilustracji czy zestawienia bibliografii. Niemniej jednak, w razie zapytań i wątpliwości służymy pomocą pod adresem: gomar@umk.pl
“Žeimena River project” – nowy projekt międzynarodowy realizowany przy udziale członków Zespołu do Badań Traseologicznych i Studiów nad Rezyduami
Właśnie rozstrzygnięty został konkurs na granty Research Council of Lithuania. Jedynym projektem, który otrzymał finansowanie w ramach trybu Researcher Group projects był międzynarodowy projekt badawczy pt. River fishing from the Mesolithic to the Middle Ages according to underwater archaeological research in the Žeimena River, kierowany przez Dr Gytisa Piličiauskasa, z Litewskiego Instytutu Historii w Wilnie. Jednym z głównych wykonawców w tym projekcie jest dr hab. Grzegorz Osipowicz, prof. UMK, lider „Zespołu do badań Traseologicznych i Studiów nad Rezyduami”, który na potrzeby studiów prowadzonych w grancie zostanie okresowo zatrudniony w Litewskim Instytucie Historii. Prof. Osipowicz będzie prowadził analizy traseologiczne artefaktów kamiennych, kościanych i drewnianych pozyskiwanych w trakcie wykopalisk i badań podwodnych. W badaniach wykopaliskowych prowadzonych w ramach projektu będą mogli uczestniczyć studenci Instytutu Archeologii UMK. Zapraszamy! J
“Žeimena River project”
Between 2015 and 2023, professional divers, who are also archaeology enthusiasts, have discovered 10 ancient fishing sites while diving in the Žeimena River. Preliminary archaeological investigations of some of them revealed that they date back to a wide range of periods, from the Mesolithic to the Middle Ages, and that some of them not only preserved fishing gear and wooden structures but also a rich archaeological layer with the remains of various other activities, such as hunting and food production. Such underwater archaeological sites are extremely rare in the world, as ancient fishing stations built in rivers usually do not survive, having been destroyed by a current and riverbed erosion after abandonment. This is why prehistoric fisheries are today studied mainly at the sea, lagoons and lakes, while the actual importance of rivers is underestimated. This project aims to take a rare and probably brief opportunity to learn about river fishing during the Stone, Bronze, Iron and Middle Ages through underwater archaeological research in the Žeimena River and on its banks. A systematic underwater survey of the entire Žeimena riverbed will locate all the ancient fish weirs visible today, establish their chronology and assess their scientific potential, and then carry out more detailed investigations into the most valuable ones. It will aim to identify the forms and construction of fish weirs, to locate the dwelling zones of the people who used the fishing stations on the banks of the river, to identify the species of timber used for fishing gear and the felling seasons, to study the technology and functions of the fishing gear, to learn about the economy of the people who used the fishing stations, to find out how fishing methods and equipment have evolved when the most important changes occurred, and to identify the socioeconomic, demographic, and environmental transformations that may have been related to.
UCASIN "Program badań interdyscyplinarnych kompleksu sakralnego Ducha św. w Toruniu"
Szanowni Państwo,
w związku z burzliwymi dyskusjami toczącymi się nad problematyką badań dziedzictwa archeologicznego Naszego Miasta, UCASIN na tej stronie będzie publikował wszelkie informacje o realizowanych w ramach Zespołu projektach.
Jako pierwszy przedstawiamy kompleksowy "Program badań interdyscyplinarnych kompleksu sakralnego Ducha św. w Toruniu (stanowisko 636) (dz. Nr 55/4, 56, 58/1, 58/2, 87/1, 87/2, 89, 92/1, 92/3, obręb 14; AZP 40-43)" przygotowany przez: prof. dra hab. Wojciecha Chudziaka, dra Ryszarda Kaźmierczaka, dra hab. Jacka Bojarskiego, który został zatwierdzony dnia 9 lipca 2024 roku.
Zapraszamy do lektury.
Mistrzowska popularyzacja
Cmentarzysko w Pniu, badane przez pracowników Instytutu Archeologii UMK w Toruniu, wygrało w plebiscycie "Archeologiczne sensacje 2023 r." w kategorii najskuteczniej popularyzowane badania 2023 r. Kapituła konkursu doceniła też inne badania, w których uczestniczyli archeolodzy z UMK.