Zaproszenie do publikacji w numerze specjalnym Heritage

Special Issue "Current Studies on Archaeological Worked Bone"
Heritage

A growing number of differently oriented studies have focused on historical and prehistoric artefacts made of osseous raw materials. Microscopic analysis is used for conducting technological research, allowing for the reconstruction of the chaîne opératoire of various types of artefacts from the raw materials in question.

Complicated functional (use-wear) research is also carried out to interpret ancient bone tools' functions. A complementary aspect of traceological research is the identification of residues on bone tools to provide clues as to how various types of organic and inorganic raw materials were processed. These analyses are now carried out using not only stereo optical and metallographic microscopes but increasingly also more advanced imaging techniques, such as scanning electron microscopy (SEM), confocal microscopy, microcomputed tomography (micro-CT), optical coherence tomography (OCT), etc. Topics may include:
- New methods and research tools in studies of bone artefacts;
- Technological and functional studies on collections of prehistoric and historical bone products;
- Taphonomy in the study of ancient bone industries;
- Residues analysis in the studies of osseous artefacts.

For more details, see the flyer.

Guest Editors
Dr. Grzegorz Osipowicz
Dr. Justyna Orlowska
Deadline for manuscript submissions
30 June 2026

Publikacja poświęcona pamięci ANDRZEJA Z. BOKIŃCA

Nakładem Wydawnictwa Naukowego UMK ukazała się książka pt. "Na północnych peryferiach wczesnobrązowego świata. Księga poświęcona pamięci Andrzeja Z. Bokińca" (red. Ł. Kowalski, A. P. Kowalski, J. Gackowski, K. Adamczak).

Książka jest poświęcona pamięci ️ dr. Andrzeja Zdzisława Bokińca (1961–2021) – wieloletniego wykładowcy w Instytucie Archeologii UMK, archeologa zajmującego się schyłkiem epoki kamienia i początkiem epoki brązu w północnej Polsce oraz zagadnieniami pogranicza kultur w ujęciu etnoarcheologicznym, znawcy etnologii ludów starożytnych i pozaeuropejskich, działacza społecznego w ramach opozycji demokratycznej oraz znakomitego i cenionego dydaktyka.

Książka dzieli się na trzy części. W pierwszej z nich znajdują się dwa teksty biograficzne, które przybliżają sylwetkę Andrzeja Z. Bokińca jako działacza opozycji demokratycznej. Zamieszczono tu również omówienie niedokończonej książki habilitacyjnej Andrzeja Z. Bokińca, poświęconej kulturowo-cywilizacyjnej roli instytucji wędrownych kowali-metalurgów. Część druga składa się z trzynastu oryginalnych tekstów przedstawiających współczesne kierunki oraz stan badań nad początkami epoki brązu w różnych częściach Polski i Europy. Książkę zamyka zbiór szesnastu szkiców i tekstów wspomnieniowych napisanych przez uczniów, a także kolegów i przyjaciół Andrzeja Z. Bokińca. Są one zbiorowym pomnikiem dla Andrzeja – człowieka mądrego i obdarzonego nietuzinkowym poczuciem humoru, badacza polihistora o bardzo szerokich horyzontach, dobrego i życzliwego Nauczyciela, Kolegi i Przyjaciela.

Seminarium poświęcone pamięci ANDRZEJA Z. BOKIŃCA

22 października (środa) w Instytucie Archeologii UMK w Toruniu odbędzie się otwarte spotkanie pt. "Nim z prochów naszych nowe ulepią dzbany. Seminarium poświęcone pamięci Andrzeja Z. Bokińca".

Spotkanie jest poświęcone pamięci dr. Andrzeja Zdzisława Bokińca (1961–2021) – wieloletniego wykładowcy w Instytucie Archeologii UMK w Toruniu, archeologa zajmującego się schyłkiem epoki kamienia i początkiem epoki brązu w północnej Polsce oraz zagadnieniami pogranicza kultur w ujęciu etnoarcheologicznym, znawcy etnologii ludów starożytnych i pozaeuropejskich, działacza społecznego w ramach opozycji demokratycznej oraz znakomitego i cenionego dydaktyka.

Serdecznie zapraszamy‼

Ogłoszenia organizacyjne dla studentów na rok 2025/26

Rejestracja na zajęcia z zimowego semestru roku akademickiego 2025/2026 dla studentów archeologii w systemie USOS będzie trwała od 22.09.25 (od godz. 9.00) do 17.10.25 (do godz. 18.30). W przypadku problemów proszę kontaktować się z mgr Aliną Sosnowską (Instytut Archeologii, pokój nr 3, tel. 56 611 39 71, e-mail: also@umk.pl).

Studenci I roku studiów licencjackich, aby zarejestrować się na zajęcia, muszą mieć konto na serwerze UMK (instrukcja założenia konta na stronie internetowej Uniwersytetu w zakładce Studenci – Usługi informatyczne). Rejestracja obejmuje tylko przedmioty ujęte w planie zajęć.

Plan zajęć na zimowy semestr znajduje się w systemie USOS oraz na stronie internetowej Instytutu Archeologii. Stopień I. Stopień II.

I ROK

STUDIA I i II STOPNIA

Immatrykulacja dla osób przyjętych na kierunki stacjonarne realizowane przez Wydział Nauk Historycznych UMK odbędzie się w 2 października 2025 roku (czwartek) o godzinie 10.00 w Auli Collegium Humanisticum UMK (sala AB.1.22), ul. Bojarskiego 1. Bezpośrednio po uroczystości odbędzie się spotkanie organizacyjno-techniczne.

Spotkanie z opiekunem I roku studiów I stopnia, dr. Markiem Kołyszko, odbędzie się w Instytucie Archeologii UMK (sala nr i im. Romana Jakimowicza), ul Szosa Bydgoska 44/48, godz.12.30.

II ROK

STUDIA I STOPNIA

Informacje dotyczące rejestracji na lektoraty języków obcych oraz zajęcia z wychowania fizycznego (obowiązkowe!) znajdują się na stronie internetowej UMK (Uniwersyteckiego Centrum Języków Obcych oraz Studium Wychowania Fizycznego
i Sportu).

III ROK

STUDIA I STOPNIA

Oprócz zajęć obowiązkowych w zimowym semestrze roku akademickim 2025/2026 należy zrealizować:

– zajęcia w ramach dwóch modułów: A – chronologicznego (90 godzin=8 punktów ECTS) oraz B – tematycznego (kontynuacja zajęć z modułu wybranego w letnim semestrze roku akademickiego 2024/2025);

– 30 godzin zajęć (=2 punkty ECTS) w ramach przedmiotów/wykładów ogólnowydziałowych (realizowanych na innym kierunku prowadzonym na Wydziale Nauk Historycznych); rejestracja na te zajęcia rozpocznie się 23.09.2025, o godz. 12.00 (potrwa do 12.10.2025 do godz. 23.59);

– seminarium dyplomowe (licencjackie); zasady i termin zapisów zostanie podany w odrębnym ogłoszeniu.

Nowy numer AHP

Ukazał się nowy numer Archaeologia Historica Polona vol. 31. Zapraszamy do lektury.

Nowy sprzęt w Centrum Archeologii Podwodnej

Rozmowa z prof. Danielem Makowieckim

100-lecie powstania INSTYTUTU BAŁTYCKIEGO

100 lat temu w Toruniu powołano Instytut Bałtycki najważniejszą jednostkę naukowo-badawczą istniejącą w naszym mieście w okresie międzywojennym, mającą ogólnopolskie znaczenie. Celem Instytutu było m.in. prowadzenie badań nad historią, archeologią, geografią, etnografią i gospodarką morską oraz naukowe dokumentowanie i popularyzowanie polskości ziem Pomorza.

W ramach Instytutu Bałtyckiego funkcjonowało kilka Komisji Naukowych (w tym Komisja Archeologiczna), w których aktywnie działali różni badacze, także archeolodzy, łączący pracę w ówczesnym Muzeum Miejskim w Toruniu (dzisiejsze Muzeum Okręgowe w Toruniu) z działalnością naukową w Instytucie Bałtyckim. Byli to między innymi dr Tadeusz Waga i mgr Jacek Delekta. W zakresie badań kulturoznawczych dużą aktywnością wykazywali się także inni badacze dziejów Pomorza: np. ks. dr Władysław Łęga, czy etnografka dr Bożena Stelmachowska, późniejsza profesor Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Po uzyskaniu habilitacji Kierownikiem Komisji Archeologicznej został prof. Roman Jakimowicz, twórca toruńskiej archeologii akademickiej, po zakończeniu wojny pierwszy kierownik Zakładu Prehistorii UMK i późniejszej Katedry Archeologii UMK, poprzedniczki obecnego Instytutu Archeologii UMK w Toruniu.
Poniżej fragment rozmowy prof. Jacka Gackowskiego z Instytut Archeologii UMK w Toruniu i prof. Waldemara Chorążyczewskiego z Instytut Historii i Archiwistyki UMK na temat rocznicy 100-lecia powstania Instytutu Bałtyckiego. Zachęcamy do oglądania, polubienia i udostępniania.

https://www.facebook.com/share/v/1GfXkYh8GW/

#UMK | #Instytut_Archeologii_UMK | #łączy_nas_przeszłość!

Nowa publikacja Zespołu do Badań Traseologicznych i Studiów nad Rezyduami

Najnowszy tom Sprawozdań Archeologicznych dedykowany prof. Jolancie Małeckiej-Kukawce

Właśnie ukazał się najnowszy tom Sprawozdań Archeologicznych (numer 76/1), jednego z najważniejszych i najlepszych periodyków archeologicznych w naszym kraju, publikowanych w języku angielskim. Tom ten dedykowany jest Pani Profesor Jolancie Małeckiej-Kukawce, wieloletniemu i zasłużonemu pracownikowi Instytutu Archeologii UMK, w podziękowaniu za jej wkład w rozwój metody traseologicznej w Polsce. Redakcji tej wyjątkowej publikacji, z ramienia naszej Uczelni, podjęli się członkowie Zespołu do badań traseologicznych i studiów nad rezyduami, działającego przy WNH dr hab. Grzegorz Osipowicz, prof. UMK oraz dr Justyna Orłowska.

więcej informacji